วันศุกร์, 29 มีนาคม 2567

เมี่ยง ภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวล้านนา | สวก.

เมี่ยง ภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวล้านนา

website ? http://www.arda.or.th
Facebook ?https://www.facebook.com/ardathai
Line ✅https://line.me/R/ti/p/%40yhv6070r
ARDA ? https://www.facebook.com/kasetkaoklaiARDA2017

เมี่ยง เป็นผลิตภัณฑ์อาหารหมักพื้นบ้านของภาคเหนือ ที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นเกิดจากภูมิปัญญาชาวบ้านในการแปรรูปใบชาอัสสัม ให้เกิดการหมักตามธรรมชาติ จนได้ใบชาที่มีสารออกฤทธิ์ที่มีผลดีต่อสุขภาพ อีกทั้งยังผูกพันกับวิถีชีวิตของคนล้านนามาอย่างยาวนาน ทั้งนำมาใช้ประกอบอาหาร ทำเครื่องดื่มและแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ รวมทั้งใช้ประกอบพิธีกรรมต่างๆ
นอกจากนี้ป่าเมี่ยงยังช่วยรักษาสมดุลของสิ่งแวดล้อมอีกด้วย แต่ในวิถีชีวิตที่เปลี่ยนไปของคนยุคปัจจุบัน ทำให้วัฒนธรรมของเมี่ยงในสังคมล้านนาเริ่มเลือนหายไป โดยเมี่ยงถูกนำมาใช้ประโยชน์น้อยลง ต้นเมี่ยงถูกละเลย ทำให้เกิดการปลูกพืชชนิดอื่นแทนที่ ซึ่งวิถีชีวิตดังกล่าวอาจสูญหายไปจากสังคมได้ หากไม่มีกระบวนการสืบสาน หรือถ่ายทอดภูมิปัญญาของเมี่ยง

การพัฒนาผลิตภัณฑ์จากเมี่ยงเป็นแนวทางหนึ่งที่จะชี้ให้เห็นประโยชน์ของคุณค่าเมี่ยง โดยผลิตภัณฑ์เมี่ยงสามารถพัฒนาจากการนำใบยอด ใบอ่อนและใบเมี่ยงหมัก มาสกัดด้วยตัวทำละลาย เพื่อให้ได้สารสกัดหยาบ ซึ่งสามารถนำมาพัฒนาต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์หลากหลาย โดยมีความแตกต่างกันในด้านระยะเวลาหมักและชนิดของแบคทีเรีย ที่ใช้ในการหมัก ซึ่งแต่ละสูตรมีรูปลักษณ์ภายนอก สี กลิ่นและรสชาติแตกต่างกัน ได้แก่ ชาเขียวเมี่ยง ชาเมี่ยงหมัก กัมมี่เมี่ยง และผลิตภัณฑ์สปา

ชาเขียวเมี่ยงเป็นการพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับใบเมี่ยงสด ผลิตได้ในการนำใบยอดและใบที่ต่ำลงมา 2-3 ใบ มาผ่านกระบวนการนึ่งด้วยไอน้ำและการคั่วด้วยกระทะร้อนจะได้ชาเขียวจากต้นเมี่ยง ที่มีคุณภาพและมีฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระ ชาเมี่ยงหมักผลิตได้โดยหมักใบเมี่ยงอ่อนใบที่ 4-6 ด้วยภูมิปัญญาพื้นบ้าน ใช้ระยะเวลาหมัก 1 วัน ถึง 12 เดือน จากนั้นนำใบเมี่ยงหมัก มาคั้นน้ำออก นำไปทำให้แห้ง บดให้ละเอียด ก่อนนำไปบรรจุลงในซองชา

นอกจากนี้สารสกัดจากชาเมี่ยงหมัก ยังสามารถนำมาพัฒนาต่อยอดเป็นกัมมี่เมี่ยงซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ประเภทลูกกวาด หรือลูกอม เป็นอาหารที่ใช้รับประทานเล่น ใช้คลายเครียดและสร้างความสนุกสนานเพลิดเพลิน โดยสามารถผลิตเป็นกัมมี่เมี่ยงสูตรลดน้ำตาล ทั้งกลิ่นรสเมี่ยงอ่อนและกลิ่นรสเมี่ยงเข้ม ซึ่งสามารถนำมาผลิตต่อยอดเชิงอุตสาหกรรมต่อไปได้ และสารสกัดจากชาเมี่ยงหมักยังสามารถพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์สปาจากเมี่ยง ได้แก่ แชมพู สบู่เหลว และน้ำยาบ้วนปาก ซึ่งผ่านการทดสอบการระคายเคือง และความพึงพอใจในอาสาสมัครแล้ว จึงมีความปลอดภัย ความคงตัว ประสิทธิภาพดี สามารถพัฒนาต่อยอดเชิงพาณิชย์ได้

การเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจของผลิตภัณฑ์เมี่ยง ทำให้คนรุ่นใหม่สามารถสร้างรายได้จากเมี่ยง และทำให้เมี่ยงได้รับความสนใจจากคนรุ่นใหม่ ก่อให้เกิดการอนุรักษ์ต้นเมี่ยงและวิถีชีวิตของคนทำเมี่ยง ทำให้เมี่ยงคงดำรงอยู่คู่ล้านนาต่อไป

#เมี่ยง
#ชา
#ชาเมี่ยง
#วิจัย
#สวก.